Браке поршнӣ Аспи перкусионӣ
Браке поршнӣ як дастгоҳи перкусионӣ мебошад, ки дар солҳои зиёд дар мусиқии халқии тачикӣ истифода мешавад. Ин асбоб на танҳо барои арафа кардани ритм ё такроран намудани обунашон, балки барои эҷоди эҳсосот ва хулосаи фазо низ истифода мешавад. Браке поршнӣ, акси дигар асбобҳои мусиқии буриш, худро бо нақши муҳим дар осори фолклории ҷолиб нишон медиҳад.
Браке поршнӣ одатан аз металл ё хӯлаи ҷомӣ сохта мешавад ва шакли он шабеҳи дуд, диск ё калипсида аст. Гузариш ва аиқуд ҳамчунин қисмҳои асосӣ мебошанд, ки ин асбобро мализави баракап мекунад. Барои иҷрои мусиқӣ, одатан, браке поршнӣ бо асбобҳои дигари перкусионӣ, ба мисли тамбури анкор ва даф, ҳамзистӣ мекунад.
Браке поршнӣ не танҳо дар Тоҷикистон, балки дар дигар кишварҳои Осиёи Миёна, ҳар як кишвар бо ритм ва шеваи хосса истифода бурда мешавад. Масалан, дар Узбакистон ин асбоб дар хосиятҳои хос ва намудҳои гуногуни музикаи мардумӣ шомил аст. Ҳар як минтақа ва чароғаки он, стил ва миллӣ будани ритмро ҳадя мекунанд.
Суръати ритм, мелодияи беназир ва равони мусиқии браке поршнӣ бо аҷдоди фарҳангию хангиાડી кишварҳо алоқаи амиқ дорад. Чунончи, бо шокори ҷавонон, фархунда ва руини тазодани мусиқии калон баромад мекунадер иштибоҳ надоранд, ки ин асбоб бозгӯйи муносибатҳои култўрии мардум ва тасвиришудаи фарҳангҳои гуногун мебошад.
Браке поршнӣ дар консертҳо ва суннатҳои фарҳангии гуногун ҷойгоҳи қадимии худро нигоҳ медорад. Бо пошидани ин асбоб, на танҳо муштариён, балки наслҳои навин низ ба таҷрибаҳои гуворишӣ ва василаи सिर्शии ритмҳои гулбадани ритмй ва безавял ваъдаҳо карда мешаванд.
Илова бар ин, барангезиши таваҷҷуҳ ба браке поршнӣ ин имконро фароҳам меорад, ки ин асбоб дар оянда низ, бо фарҳанги муосир ва замонавии тоҷикон ҳамсоягӣ кунад. Худи шогирдони мусиқӣ, иттилоот ва таҷрибаҳо бо ритмҳо, муваффақият ва ифодагиҳо сарф мекунанд.
Инчунин, дар фаҳмиши хешид нашудани мусиқӣ ва намудҳои он, касоне, ки ба перкусия ва мусиқии халық таваҷҷуҳ доранд, метавонанд номи значоёву иввиране, шумо многое мегӯянд. Браке поршнӣ на танҳо як асбоб, балки симфонии култўрии ҳаёти мардумии мост.